ภายหลังจากการระเบิดครั้งยิ่งใหญ่ หรือที่เราทราบกันดีในชื่อ “Big Bang” อนุภาคพื้นฐานในเอกภพรวมตัวกันกลายเป็นอะตอม เกิดดาวฤกษ์ ดาวเคราะห์ และกาแล็กซีมากมายในเอกภพแห่งนี้ ย้อนกลับไปเมื่อประมาณ 4,600 ล้านปี ฝุ่นและแก๊สในกาแล็กซีรวมตัวกันกลายเป็น ดวงอาทิตย์ ที่เป็นศูนย์กลางของระบบสุริยะ และดาวเคราะห์บริวารอีกมากมาย หนึ่งในนั้นคือ ดาวเคราะห์สีน้ำเงิน หรือ “ดาวโลก”
ในระยะแรก โลกมีอุณหภูมิสูง เนื่องจากอุกกาบาติที่พุงเข้าชนโลกรวมถึงภูเขาไฟระเบิด ทำให้แก๊สปกคลุมชั้นบรรยากาศของโลกไว้อย่างแน่นหนา และใช้เวลาถึง 800 ล้านปี ก่อนที่โลกจะเย็นตัวลงจนอะตอมของไฮโดรเจนและออกซิเจนสามารถก่อตัวเป็น “น้ำ” ได้ และหลังจากนั้นประมาณ 100 ล้านปี สิ่งมีชีวิตแรกได้ถือกำเนิดขึ้นบนดาวเคราะห์สีน้ำเงินแห่งนี้
อ้างอิง : https://news.mit.edu/2021/photosynthesis-evolution-origins-0928, https://www.chebucto.ns.ca/Science/SWCS/cyano.html
Cyanobacteria หรือสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน คือสิ่งมีชีวิตชนิดแรกที่อยู่อาศัยบนดาวเคราะห์สีน้ำเงินแห่งนี้ อ้างอิงจากการค้นพบฟอสซิลในหินที่มีอายุประมาณ 3,500 – 3,700 ล้านปี ในประเทศออสเตรเลีย แม้ว่า Cyanobacteria จะถูกเรียกว่า สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน แต่ Cyanobacteria นั้นเป็นสิ่งมีชีวิตแบบโพรคาริโอต กล่าวคือ ภายในเซลล์ของ Cyanobacteria ไม่มีออแกเนลล์ ไม่มีนิวเคลียสที่ชัดเจน สารพันธุกรรมจะผสมอยู่กับส่วนอื่น ๆ ภายในเซลล์ ต่างจากเซลล์ของสาหร่าย ซึ่งเป็นแบบยูคาริโอต ภายในเซลล์มีออแกเนลล์ องค์ประกอบแยกส่วนกันชัดเจน และสารพันธุกรรมจะอยู่ภายในนิวเคลียส
Cyanobacteria เป็นสิ่งมีชีวิตเริ่มต้นที่ก่อให้เกิดสายวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตในมหาสมุทรยุคแรกของโลก สิ่งมีชีวิตแบบโพรคาริโอตได้วิวัฒนาการขึ้นโดยใช้พลังงานจากดวงอาทิตย์ Cyanobacteria สังเคราะห์ด้วยแสงทำให้เกิดออกซิเจน สะสมในชั้นบรรยากาศ เมื่อเวลาผ่านไปทำให้ออกซิเจนสะสมในชั้นบรรยากาศมากขึ้น สิ่งมีชีวิตที่ใช้พลังงานจากออกซิเจนจึงสามารถวิวัฒนาการขึ้นมาได้
อ้างอิง : https://eos.org/research-spotlights/cyanobacteria-blooms-exceed-who-thresholds-in-midwest-lakes, https://www.greatlakesnow.org/2018/09/new-blue-green-algae-blooms-in-lake-superior/
อย่างไรก็ตาม Cyanobacteria ยังสามารถใช้เป็นดัชนีชี้วัดคุณภาพของน้ำได้อีกด้วย แหล่งน้ำใดที่มี Cyanobacteria อยู่มาก จนทำให้สามารถสังเกตเห็นได้ อาจกล่าวได้ว่าแหล่งน้ำนั้นมีคุณภาพของน้ำต่ำ และทำให้เกิดความเป็นพิษของแหล่งน้ำได้ การมี Cyanobacteria ปริมาณมากเกินไป ทำให้ปริมาณแสงที่ส่องลงมาในน้ำน้อยลงไปด้วย ทำให้สิ่งมีชีวิตที่ต้องการแสงในการเจริญเติบโตไม่สามารถเจริญเติบโตได้
จากข้อมูลวิวัฒนาการการเกิดสิ่งมีชีวิตบนโลกแล้ว พบว่า สิ่งมีชีวิตไม่ได้เกิดขึ้นทันทีหลังจากการก่อตัวของโลก เนื่องจากโลกต้องใช้เวลาในการปรับสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมต่อการดำรงอยู่ของสิ่งมีชีวิต และอีกหนึ่งปัจจัยที่สำคัญที่ทำให้เกิดสิ่งมีชีวิตคือ “น้ำ” ดังนั้นจึงทำให้นักวิทยาศาสตร์ตั้งสมมติฐานเกี่ยวกับการค้นหาสิ่งมีชีวิตนอกโลกว่า เราอาจพบสิ่งมีชีวิตนอกโลกบนดาวเคราะห์ที่มีน้ำเป็นองค์ประกอบ เช่นเดียวกับโลก แม้ว่าสิ่งมีชีวิตบางชนิดจะสามารถเจริญเติบโตได้ดีในสภาพแวดล้อมที่รุนแรง แต่การที่บนดาวดวงนั้นมีน้ำเป็นองค์ประกอบ อาจทำให้กล่าวได้ว่า มีโอกาสสูงที่จะค้นพบสิ่งมีชีวิตบนดาวเคราะห์ดวงนั้น
อ้างอิง
https://www.science.org.au/curious/space-time/origins-life-earth
