สำหรับท่านที่ยังไม่รู้จักงาน NST 2022 หรือ National Science and Technology Fair 2022 ว่ามันคืองานอะไร ต้องเล่าให้ฟังก่อนว่างานนี้เป็นนิทรรศการจัดแสดงนวัตกรรม ผลงานทางวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมศาสตร์ พื้นที่พูดคุยแลกเปลี่ยนงานทางวิทยาศาสตร์ ซึ่งปกติแล้วจะจัดขึ้นทุกปีในชื่อภาษาไทยว่า “มหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ” โดยในปีนี้มีการจัดขึ้นถึง 2 สถานที่ ที่แรกคือ อิมแพค เมืองทองธานี อาคาร 9 – 10 ตั้งแต่วันที่ 13 – 21 สิงหาคม 2022 ส่วนอีกสถานที่หนึ่ง จัดขึ้นที่สามย่านมิตรทาวน์ ภายในรั้วจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยนั่นเอง โดยมีการจัดงานในชื่อว่า “Science Carnival Bangkok” ตั้งแต่วันที่ 17 – 21 สิงหาคม 2022 ซึ่งใครที่ยังไม่ได้เข้าชมงาน ต้องบอกไว้ก่อนว่าเมื่อวันที่ 17 สิงหาคม ซึ่งถือเป็นการจัดงานวันแรก พวกเราพบว่าภายในงานมีทั้งการจัดเวิร์กชอป มีเวทีเสวนาเรื่องราวทางวิทยาศาสตร์ และยังมีการจัดแสดงนวัตกรรมโดยกลุ่มนักวิจัยรุ่นใหม่อีกด้วย แต่จริง ๆ แล้ว ภายในงานมีการแบ่ง highlights ออกได้เป็น
- Outdoor Stage ที่จะแสดงขบวนพาเหรดในช่วงค่ำ
- Indoor Stage เป็นเวทีหลักสำหรับโชว์ต่าง ๆ รวมถึงการบรรยายโดยบุคคลและกลุ่มบุคคลเกี่ยวกับเรื่องวิทยาศาสตร์ ซึ่ง The Principia ได้รับเกียรติในการขึ้นบรรยายที่โซนนี้ด้วย
- Innovation for Life ที่จะทำให้ผู้เข้าชมตื่นตาตื่นใจกับนวัตกรรมสัญชาติไทย และอันนี้แหละที่ผมอยากจะมาโฆษณาให้ฟัง
จริงๆ ยังมี highlights อีกมากมาย ลองเดินดูได้นะครับ
อย่างที่บอกว่าในบทความนี้เราอยากนำมาเสนอให้ทุกคนรู้ถึงประสบการณ์ จากที่พวกเราได้ไปสัมภาษณ์งานในแต่ละบูธที่เกี่ยวกับ Innovation for Life ถ้าอย่างนั้นไปดูกันเลยดีกว่าว่าเราไปเจอนวัตกรรมอะไรเจ๋ง ๆ กันมาบ้าง
วิถีเกษตรกรแห่งอนาคต
เริ่มด้วยงานแรก Future Farm Agriculture Innovation ที่ว่าด้วยการปลูกเห็ดอย่างไรให้มีประสิทธิภาพสูงและขายได้ตลอดปี เห็ดราแต่ละชนิดต้องการอุณหภูมิ ความชื้นที่เฉพาะเจาะจงถึงจะเจริญเติบโตได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้นในแต่ละฤดูกาลส่งผลต่อการเจริญเติบโต รวมทั้งก้อนเชื้อที่จะเป็นอาหารให้ก็เป็นส่วนสำคัญ ด้วยปัญหาเหล่านี้ทาง Startup นี้จึงได้ออกแบบระบบ ACSF ที่ลดต้นทุนการควบคุมระบบฟาร์มเห็ดด้วยการใช้ระบบหล่อเย็น หรือ Chilling System แทนการใช้มอเตอร์หมุนทำความเย็นตลอดเวลา
มีระบบการควบคุมอุณหภูมิด้วย AI มาช่วยแทนการปรับด้วยมือ
นอกจากนี้ยังได้คิดค้นสูตรและผลิตเชื้อก้อนให้กับเห็ด ทั้งหมดนี้อยู่ใน Franchise ของ Future farm Agriculture Innovation แม้จะยังเจอกับปัญหาด้านการผลิตเชื้อก้อนให้ตรงตามความต้องการ แต่นับว่าเป็น start up ที่น่าสนใจ
สวิตช์ไฟ สำหรับผู้สูงอายุ
ในบูธที่สองเป็นการแสดงผลงานของมหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม ที่ประยุกต์ใช้ Piezoelectric เพื่อทำเป็นสวิตช์เปิดปิดไฟสำหรับผู้สูงวัย การเปิดปิดไฟสำหรับคุณหนุ่มสาวคงไม่ใช่ปัญหาแต่ถ้าหากเป็นคนเฒ่าคนแก่ที่จะลุกจากเตียงตอนกลางคืนหรือเช้ามืดแล้วต้องคลำทางเปิดไฟคงไม่สะดวกสักเท่าไหร่ จะดีกว่าหากพรมที่รองข้างเตียงสามารถเป็นสวิตซ์เปิดปิดได้เลย
ทางกลุ่มวิจัยนี้ได้ออกแบบสร้างวัสดุ piezoelectric ที่จะสามารถเปลี่ยนพลังงานกลให้เป็นพลังงานไฟฟ้าได้ โดยหลักการพื้นฐานคือวัสดุชนิดนี้จะมีการเปลี่ยนทิศทาง ขนาด หรือทั้งสองอย่างของ polarization บนพื้นผิวจากความเค้นเชิงกล(แรงกระทำต่อพื้นที่) ส่งผลให้ความหนาแน่นของประจุบนพื้นผิวเปลี่ยนแปลง เปิดการเปลี่ยนแปลงสนามไฟฟ้า และเกิดความต่างศักย์ไฟฟ้าและกระแสขึ้นในที่สุด แม้ว่าแรงที่คนกระทำต่อวัสดุชนิดนี้จะให้พลังงานไฟฟ้าออกมาเพียงแค่ระดับมิลลิโวลต์เท่านั้น แต่นั่นก็เพียงพอต่อการทำงานของระบบอิเล็กโทรนิคได้แล้ว
ความฉลาดของการออกแบบนี้คือเมื่อได้รับแรงกระทำจากแรงคนเหยียบ จะเกิดการหน่วงเวลาในการรับคำสั่งต่อไป เพื่อไม่ให้ไฟเกิดติด ๆ ดับ ๆ ตลอดเวลาที่กำลังเดินบนพรม และหากทำธุระเสร็จกลับมาที่เตียง การเหยียบพรมไม่ได้ทำให้ไฟดับทันทีแต่จะเปิดไฟค้างไว้นานพอที่ผู้ใช้จะขึ้นเตียงและห่มผ้าห่มนอนต่อ นับได้ว่าเป็นการนำแนวคิดของเทคโนโลยีมาประยุกต์โดยคำนึงถึงประโยชน์ของผู้ใช้อย่างชาญฉลาด
พลาสติกย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ
ในบูธที่สาม คืองานจาก Smart Bio Plastic ที่อยากจะทำพลาสติกที่มีคุณสมบัติย่อยสลายได้ในธรรมชาติแบบสมบูรณ์แบบ Biodegradable ไม่เกิด Microplastic
โดยเริ่มต้นโดยการนำส่วนประกอบจากธรรมชาติในบ้านเราอย่าง มันสำปะหลัง อ้อย มาสกัดเพื่อทำเป็นเม็ดพลาสติกก่อนจะนำมาปรับแต่งเพื่อให้เม็ดพลาสติกสามารถขึ้นรูปได้เหมือนกับเม็ดพลาสติกทั่วไปในท้องตลาด
โดยผลิตภัณฑ์พลาสติกที่ทางบริษัท Startup นี้ทำได้คือ
และนี่คือตัวอย่างแบบต่าง ๆ ที่เม็ดพลาสติกแบบนี้ทำได้ นอกจากนี้ยังมีอีกตัวอย่างที่เอาใจคอกาแฟ นั่นคือหลอดดูดน้ำพลาสติกที่ย่อยสลายได้ พวกเราไม่ต้องดูดผ่านหลอดกระดาษที่ทำให้เสียรสชาติกาแฟอีกต่อไป
ทีนี้มาถึงคำถามสำคัญ ถ้าหากว่ามันย่อยสลายได้ มันจะคงทนไหม เราเชื่อถือบรรจุภัณฑ์นี้ได้มากน้อยแค่ไหน ต้องบอกว่าในสินค้านี้หากปล่อยทิ้งไว้ในสภาพปกติ แทบจะไม่ย่อยสลาย เว้นแต่จะฝังดินในธรรมชาติที่มีจุลินทรีย์และความชื้น แน่นอนว่าจะหายไปเป็นปุ๋ยใน 180 วัน ปัญหาจริง ๆ ของสินค้านี้คือต้นทุนที่สูงกว่าพลาสติกท้องตลาดถึง 3 เท่า ซึ่งหากได้รับความนิยมและผลิตในจำนวนที่เยอะขึ้น ต้นทุนย่อมลดลงตามกลไกตลาด
หุ่นยนต์ใช้งานในบ้านอัตโนมัติ จากฝีมือนิสิตจุฬาฯ
ในบูธที่สี่ คือความภูมิใจของนิสิตปริญญาตรี คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มาในชื่อว่าชมรมนักประดิษฐ์วิศวกรรม หรือ EIC Chula ที่สามารถทำหุ่นยนต์อัตโนมัติเพื่อการใช้งานภายในบ้านเสมือนเพื่อนรู้ใจ
ที่สำคัญคือไปคว้ารางวัลและได้เป็นอันดับที่ 2 ของโลกในงาน RoboCup@Home Open Platform League ซึ่งเป็นการเข้าร่วมแข่งขันหุ่นยนต์ระหว่างสถาบันการศึกษา และองค์กรต่างๆจากหลายประเทศ
ภารกิจที่แต่ละทีมจะต้องฟันฝ่าไปมีมากกว่า 10 ชนิดแบ่งออกเป็น 2 หมวดหลัก ๆ คือ ภารกิจ Party Host ที่จะให้หุ่นยนต์ทำหน้าที่ทักทายต้อนรับผู้คนเข้างาน อำนวยความสะดวก และภารกิจ Housekeeper ที่จะให้หุ่นยนต์ทำหน้าที่เป็นเสมือนแม่บ้านเก็บของเข้าที่
โดยหุ่นจะมีส่วนของแขนจับใช้ในการจับสิ่งของ เปิดปิดประตู เสิร์ฟน้ำดื่มในบรรจุภัณฑ์ สามารถรับน้ำหนักได้ 1-3 กิโลกรัม ก้มต่ำได้ถึงระดับหัวเข่า และยกสูงได้ถึงระดับสายตา
นอกจากนี้ยังมีระบบนำร่องที่ทำให้หุ่นยนต์เดินทางได้โดยไม่ชนกับสิ่งกีดขวางจากกล้องที่สแกนด้วยระบบ Lidar Sensor
ในขณะที่กล่องสำหรับการทำภารกิจทั่วไปหรือ Core Vision จะอยู่ด้านบน
อีกทั้งยังสามารถรับคำสั่งด้วยเสียง และโต้ตอบกลับได้ผ่านระบบ AI หุ่นยนต์นี้สร้างขึ้นมาจากน้องๆนิสิตปริญญาตรีณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ภาควิชาต่างๆ และด้วยการสนับสนุนเงินทุนจากหลายองค์กร
AI วิเคราะห์สุขภาพ
บูธถัดมาเป็นการใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ หรือที่เรียกกันว่า AI (Artificial Intelligence) ในการวิเคราะห์แบบสอบถามเฉพาะตัวของผู้ตอบแบบสอบถาม ออกมาเป็นความเสี่ยงด้านสุขภาพ และสามารถส่งต่อข้อมูลสุขภาพของคุณให้แก่โรงพยาบาลได้ในทันที ผลงานที่ว่านี้ถูกพัฒนาขึ้นโดย Agnos Health
Agnos ได้พัฒนาแอปพลิเคชั่นขึ้นมา เพื่อที่จะให้ทุกคนสามารถตรวจโรคได้ด้วยตัวเอง ที่ไหนก็ได้ ตอนไหนก็ได้ สามารถตรวจได้ทั้งอาการทางกาย หรืออาการทางใจ ด้วยความแม่นยำสูง เพราะแอปพลิเคชั่นดังกล่าวพัฒนาโดยทีมแพทย์ และทีมวิศวกรผู้เชี่ยวชาญ ปัจจุบันมีผู้ใช้งานแอปพลิเคชั่นเกินหนึ่งแสนครั้งแล้ว และมีการประสานงานข้อมูลสุขภาพผู้ใช้งานจริง ๆ กับร้านขายยาหลายแห่ง และโรงพยาบาลในเครือนนทบุรี 4 แห่ง ซึ่งประโยชน์ที่ผู้ใช้งานจะได้รับก็คือ การตอบแบบสอบถามเพียงเฉลี่ยครั้งละ 5 นาที จากที่ไหนก็ได้ ช่วยให้ประหยัดเวลา และได้ผลลัพธ์ที่แน่นอนกว่าการพูดคุยกับพนักงานโรงพยาบาลที่ไม่ใช่แพทย์หรือพยาบาล
ในยุคที่เทคโนโลยี Telemedicine หรือการรักษาจากระยะไกลพัฒนามากขึ้นเรื่อย ๆ ก่อนรักษาก็ควรจะมีแอปฯ ดี ๆ อย่าง Agnos นี่แหละ ที่ช่วยประเมินอาการให้เราได้รู้ก่อนที่จะพบแพทย์จริง ๆ การรักษาจะได้มีประสิทธิภาพ ซึ่งแอปฯ Agnos สามารถดาวน์โหลดใช้ได้ฟรี ทั้งใน iOS และ Android
VR บำบัดความกลัว
ในบูธถัดมาก็น่าสนใจไม่แพ้กัน เพราะเป็นเทคโนโลยีที่ใช้ในการแพทย์เช่นกัน แต่เป็นด้านจิตเวช โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโรคที่เกี่ยวกับความกลัว หรือ Phobia ตัวจำลองที่ถูกนำมาใช้สาธิตในโซน Innovation for Life ครั้งนี้คือการใช้เทคโนโลยี VR (Virtual Reality) สำหรับให้ผู้ป่วยใช้ในการบำบัดอาการกลัวความสูง ซึ่งความจริงแล้วคนที่กลัวความสูงถึงขั้นที่เรียกว่าป่วย จะเป็นคนที่กลัวถึงขนาดที่เดินเที่ยวห้างสรรพสินค้าหลายชั้นไม่ได้เลย แต่ถ้ายังใช้ชีวิตประจำวันได้ก็ถือว่าไม่ได้ป่วยนะครับ
นวัตกรรมในบูธนี้จัดโดย ME HUG ผู้เชี่ยวชาญด้านการบำบัดอาการป่วย และปัญหาทางจิตใจ ร่วมกับการพัฒนาเทคโนโลยีและระบบโปรแกรมที่ใช้ในการบำบัดโดย Carniva ซึ่งเทคโนโลยีนี้ที่ถูกใช้งานจริง ๆ ช่วยบำบัดได้ทั้งผู้ที่มีปัญหากลัวความสูง ผู้ที่มีปัญหาความสัมพันธ์ ผู้ที่มีความเครียดด้วยสาเหตุต่าง ๆ รวมถึงปัญหาความไม่สบายใจอื่น ๆ โดยสามารถไปทดลองใช้บริการได้ที่งาน Science Carnival Bangkok จนถึงวันที่ 21 สิงหาคม 2022 หรือที่ ME HUG Mind Lab ชิดลมก็ได้
หุ่นยนต์เสิร์ฟลูกปิงปองระดับ Super Coach
ในส่วนของบูธสุดท้ายที่จะพูดถึงกันในบทความนี้คือ Super Coach ผู้ที่เป็นคู่ฝึกซ้อมนักกีฬาปิงปองได้ดีที่สุด นั่นคือหุ่นยนต์ที่มีชื่อเรียกง่าย ๆ กันว่า Pong Bot ผลิตโดย Siasun บริษัทเทคโนโลยีสัญชาติจีน พาร์ทเนอร์ของ True 5G ซึ่งในปัจจุบันมีการพัฒนาหุ่นยนต์ให้สามารถตีลูกตอบโต้กับนักกีฬาได้แล้ว แต่หุ่นยนต์ตัวที่ถูกนำมาจัดแสดงในครั้งนี้เป็นเพียงหุ่นยนต์ที่ช่วยเสิิร์ฟลูกปิงปองให้นักกีฬาเท่านั้น แต่ความโดดเด่นของมันคือการทำงานร่วมกับแอปพลิเคชั่นที่สามารถระบุความยาก – ง่าย ในการตีปิงปองแต่ละครั้ง และฝีมือการเสิร์ฟของมันสามารถควบคุมได้ทั้งความเร็ว และตำแหน่งที่ลูกปิงปองจะกระทบบนโต๊ะ ซึ่งมีความสามารถที่เหนือกว่าเครื่องยิงลูกปิงปองธรรมดา และเหนือกว่าโค้ชที่เป็นคนแต่ไม่สามารถควบคุมตำแหน่งการตีได้เสียอีก
จากที่สอบถามมา ความฉลาดของหุ่นยนต์และแอปพลิเคชั่นที่ใช้ควบคุม สามารถเก็บข้อมูลย้อนหลังของคู่ต่อสู้เพื่อมาใช้ในการฝึกฝนได้ และยังสามารถเก็บข้อมูลปัจจุบันของนักกีฬาว่ามีจุดเด่นตรงไหน หรือควรปรับปรุงในด้านใด ช่วยให้นักกีฬาสามารถพัฒนาความสามารถต่อไปได้อย่างมีเป้าหมาย
พวกเรามีโอกาสได้ไปตีปิงปองจากฝีมือการเสิร์ฟของ Pong Bot มาก็เข้าใจได้เลยว่ามันสามารถช่วยพัฒนาฝีมือการตีปิงปองได้จริง ๆ ทั้งการไต่ระดับความยาก หรือแม้แต่การเลือกตำแหน่งให้ตีลงตรงที่เดิมซ้ำ ๆ เพื่อให้เราจำวิธีการโต้ตอบความเร็วและตำแหน่งของปิงปองได้
ถ้าหากว่าใครที่ต้องการไปท้อประลองกับ Pong Bot สามารถมาเข้าร่วมได้ที่งาน Science Carnival Bangkok จนถึงวันที่ 21 สิงหาคม หรือที่งาน True 5G Worldtech X ในช่วงเดดือนพฤศจิกายน ที่ True Digital Park ปุณณวิถี
ภาพรวมของงาน NST 2022
นี่คือหนึ่งในตัวอย่างของงานจัดแสดงนวัตกรรมที่ได้รับเกียรติจากกลุ่มคนในด้านวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ และอื่น ๆ มาร่วมแสดงเปิดตัวเพื่อให้กลุ่มคนทั้งในสายและนอกสายได้รับรู้ความก้าวหน้าที่กำลังคนด้านนี้ของประเทศไทยสามารถทำได้ ในตัวงานยังมีงานแสดงและตัวอย่าง พร้อมทั้งกิจกรรมในแต่ละวันอีกเพียบจนถึงวันที่ 21 สิงหาคม 2022 นี้ อย่าลืมไปรับชมด้วยตัวเองและให้กำลังใจผู้พัฒนานวัตกรรมสัญชาติไทยเหล่านี้ด้วยนะครับ ถ้าชื่นชอบในบทความวิทยาศาสตร์ทำนองนี้อย่าลืมกดติดตามทั้งในเพจ Facebook ของพวกเรา และเข้ามาอ่านเนื้อหาวิทยาศาสตร์ใน The Principia ได้เรื่อย ๆ นะครับ รอดูกันว่าครั้งต่อไปจะเป็นเรื่องอะไร เจอกันครับ
