สุนัขถือเป็นสัตว์เลี้ยงที่ได้รับความนิยมมากที่สุดชนิดหนึ่งของมนุษย์ มีคำกล่าวว่า สุนัขคือเพื่อนแท้ที่แสนซื่อสัตย์ของมนุษย์ โดยทุกวันที่ 26 สิงหาคมของทุกปีถือเป็นวัน “วันสุนัขโลก” หรือ “International Dog Day” ที่กำหนดขึ้นเพื่อรำลึกและเฉลิมฉลองให้กับเจ้าตูบเพื่อนแท้ 4 ขาของเรา
จากยอดนักล่าสู่เพื่อนแท้ของมนุษย์
ในปัจจุบันสุนัขที่เราเลี้ยงนั้นมีความหลากหลายสายพันธุ์ แต่ทว่าในแง่ของนักอนุกรมวิธานแล้วสุนัขทุกชนิดจัดเป็นชนิดเดียวกันทั้งหมดคือ Canis familiaris โดยสมาชิกในกลุ่ม Canis นอกจากหมาบ้านแล้วยังมีหมาป่า(C. lupus) หมาไคโยตี้ (C. latrans) อีกด้วย
บรรพบุรุษของสุนัขเริ่มขึ้นตั้งแต่ภายหลังการสูญพันธุ์ครั้งใหญ่เมื่อ 65 ล้านปีก่อนที่ทำให้ราชายักษ์ใหญ่อย่างไดโนเสาร์สูญพันธุ์ ในตอนนั้นเองที่การวิวัฒนาการได้สร้างสิ่งมีชีวิตกลุ่ม Carnivora ซึ่งจะเป็นบรรพบุรุษของหมาและแมวในปัจจุบัน โดยสัตว์ในกลุ่มนี้มีลักษณะการจัดเรียงฟันกรามที่เป็นเอกลักษณ์ที่เรียกว่า Carnassials (ลองไปแงะฟันกรามของหมากับแมวดูซิ) จนกระทั้งเมื่อ 40 ล้านปีก่อนบรรพบุรุษของหมาและแมวได้แยกสายวิวัฒนาการออกมาเป็น Caniform (กลุ่มสุนัข) และ Feliform (กลุ่มแมว)
จนกระทั้งเมื่อประมาณ 40,000 – 30,000 ปีก่อนช่วงของปลายยุคน้ำแข็ง บรรพบุรุษของหมาป่าในอดีตซึ่งอาศัยอยู่ใกล้กับถิ่นที่อยู่อาศัยของมนุษย์ พวกมันเริ่มมีปฏิสัมพันธ์กับมนุษย์ในบริเวณนั้นทั้งกินเศษซากที่มนุษย์เหลือจากการล่าและช่วยมนุษย์ล่า ความสัมพันธ์ของมนุษย์กับหมาป่านี้เพิ่มโอกาสการรอดชีวิตของทั้งสองเผ่าพันธุ์จนกระทั้งหมาป่าได้เกิดการเปลี่ยนแปลงรูปร่างเพื่อตอบสนองต่อวิถีชีวิตใหม่เป็น Proto-dog พวกพวกมันลดขนาดตัวให้เล็กลงกว่าหมาป่า ลดความดุร้าย เป็นมิตรกับมนุษย์ ลดขนาดของฟันให้เล็กลง ความยาวของจมูกลดลง จนกระทั้งเมื่อมนุษย์เริ่มตั้งถิ่นฐานและทำเกษตรกรรม เหล่าสุนัขได้เริ่มถูกคัดเลือกลักษณะให้เข้ากับความต้องการของมนุษย์มากขึ้น นอกจากนี้จากงานวิจัยเมื่อปี 2013 ได้รายงานเกี่ยวกับความเปลี่ยนแปลงของรหัสพันธุกรรมของสุนัขในช่วงนี้ที่พบยีน AMY2B ที่มีมากกว่าหมาป่า ส่งผลให้ตับอ่อนของสุนัขสามารถหลั่งเอ็มไซด์ที่ใช้ย่อยอาหารจำพวกแป้งได้ดีกว่าหมาป่า โดยประสิทธิภาพการย่อยของเอ็มไซด์ในตับอ่อนของสุนัขบ่งบอกว่าในช่วงนี้มนุษย์เริ่มทำการเกษตรกรรมและให้ผลิตภัณฑ์จากการเกษตรเป็นอาหารสุนัขเลี้ยงมาตั้งแต่อดีต
อ้างอิง
Wolf to Dog Evolution: How Dogs (Eventually) Became Our Best Friends | The Kid Should See This